Her zaman sağlıklı beslenmenin önemini vurgularken özellikle kanser tedavisi görenlerin beslenmelerine daha özen göstermeleri gerekiyor. İstatistikler bazı gıdaların bazı kanser tiplerinin riskini arttırabildiğini ya da azaltabildiğini gösteriyor.

Diyetin ve beslenmenin kanserin gelişiminde oynadığı rolü değerlendirmek ve açıklığa kavuşturmak için birçok araştırma yapılıyor. Hiçbir dolaysız neden-sonuç ilişkisi kanıtlanmadıysa da, istatistikler bazı gıdaların bazı kanser tiplerinin riskini arttırabildiğini ya da azaltabildiğini gösteriyor. İyi beslenme kanser tedavisi gören insanlar için önemli olsa da bu dönemde uygun beslenmek güç. Kemoterapi ve radyasyon tedavilerinde yeme alışkanlıkları bozuluyor. Mide bulantısı, iştahsızlık, ağız tadının olmaması, yorgunluk gibi olumsuzluklar yaşanabiliyor. Bazı kanser hastaları, tedavi altında değilken bile iştahlarını kaybeder. Uygun yemek kanser tedavisinin başarısı için önemlidir. Tedavi sırasında iyi beslenen kişi, vücut dayanıklılıklarını daha iyi korur ve böylelikle kemoterapinin ve radyasyon tedavisinin potansiyel yan etkilerine daha kolay atlatabilir. Ayrıca bu kişilerde enfeksiyon riski az olur ve tedavi sırasında aktif olmaya devam eder.

Kanser tedavisi sırasında sağlıklı bir diyet hemen hemen başka zamanlardakiyle aynı. Her gün dört temel gıda grubuna (meyve ve sebze, et ve diğer proteinler, tahıl ve süt ürünleri) ihtiyaç vardır. İdeal olarak, her gün dört ya da daha fazla porsiyon sebze ve meyva, tahıl (ekmek, hububat, makarna ve pirinç), iki-üç porsiyon protein (kümes hayvanı, balık, et ve tahılla karıştırılmış olarak fasulye, bezelye ya da kabuklu yemiş gibi bitkisel protein) ve süt ürünleri yenmeli. Tek bir oturuşta yeterli miktarda yiyemiyorsanız, sık ve küçük miktarlarda yenebilir. Yemeğinizi yavaş yavaş çiğneyin. Sıvıları yemek dışında için. İçtiğiniz sıvıların, meyve suları ya da süt gibi besleyici değeri olmasına dikkat edin. Karbonatlı içecekler, midenizi rahatlatıyorsa, tek başına soda içmek yerine meyve suyunu sodayla karıştırın.

Birçok kişi tedavi sırasında boşaltım sorunlarından kabızlık ya da ishalden söz eder. Bunlar, barsağı tahriş ederek ishale ya da barsağın faaliyetini yavaşlatarak kabızlığa yol açan ilaçlar dahil olmak üzere, çeşitli faktörlere bağlı olabilir. Alınan radyasyon da ishale neden olur. Kabızlık durumunda, lif açısından zengin gıdaların yenmesi sorunu önlemeye ya da sorunla mücadele etmeye yardımcı olabilir. Bu tür gıdalar arasında taze sebze ve meyvelar, kurutulmuş meyvelar, tahıllar ve ekmek ve kabuklu yemişler sayılabilir. Bol bol sıvı içmek de yardımcı olur. İshal, önemli miktarda mineral ve sıvı kaybına yol açabilir. Bazen lif oranı yüksek bir diyet, ishalin tedavisinde etkili olabilir. Kramplarınız varsa, her türden karbonatlı içecekler, lahana, karnabahar, çok baharatlı gıdalar ve hatta bazı çiklet çeşitleri gaza yol açabilir.

Son raporlar, diyetteki yağ tüketiminin göğüs kanseri sıklığıyla ilişkisiz olabileceğini düşündürüyor. Yağ tüketimi için hiçbir kural belirlenmemiş, ama genel olarak yağ tüketimi düştükçe kanser riskinin düştüğü görülmektedir. İhtiyatlı bir yağ tüketimi kuralı, toplam kalori tüketiminizin yüzde 30'udur.

Kanserde egzersiz

Son 10 yılda egzersizin kanser üzerine etkisi konusunda birçok çalışma yapıldı. Bazı kanser türlerinde, özellikle göğüs kanserinde, obezite kanser gelişimiyle istatistiksel olarak ilişkilidir. Düzenli egzersiz yapan kişiler obezlere göre daha düşük yağ oranına sahiptirler ve olası kanser riskini azaltır.

Egzersiz metabolizmayı hızlandırır. Bu metabolizma artışı sindirim ve boşaltım süreçlerinin artışına yol açar. Bu olayın, kanser yapan ve yenilen sağlıksız besinlerin metabolitlerini uzaklaştırdığı düşünülüyor. Kesin sonuç kolon ve diğer gastrointestinal kanser türlerinin azaldığını gösteriyor.

Doğru beslenme önerileri

• Lif açısından zengin gıdalar yiyin. Günde 25-33 gr. lif tüketimi önerilir. Diyet lifi, vücudu özellikle kalınbağırsak kanseri olmak üzere, bazı kanserden korur. Bu nedenle, taze meyve, sebze ve az işlenmiş tahıl ürünleri gibi çeşitli diyet kaynaklarını her gün yiyin.

• A ve C vitamini açısından zengin gıdaları her gün yiyin. A vitamini, ağız boşluğu, boğaz, gırtlak ve akciğer kanserleri dahil olmak üzere, bazı kanserlerin sıklığının azaltılmasına yardımcı olabilir.

• Brokoli, lahana, Brüksel lahanası, kıvırcık lahana, karnabahar, yer lahanası, hardal yaprakları ve İsviçre pazısı gibi sebzeleri düzenli diyetinizin bir parçası haline getirin. Araştırmalar bu gıdaların kalınbağırsak, mide ve akciğer kanserlerinin gelişimine karşı koruma sağladıklarını gösteriyor.

• Tuzlanarak, tütsülenerek ve nitratla işlenmiş gıdaları az tüketin. Bu gıda grubu sucuk, jambon ve diğerleri gibi tütsülenmiş ve konserve edilmiş etleri içerir. Yemek borusu ve mide kanseri sıklığı, bu gıdaları çok miktarda yiyenlerde daha yüksektir.

• Yemek pişirirken kullandığınız tuz miktarını, yarım kilo ette dörtte bir çay kaşığı tuz, pişirilmiş sebze ya da tahıl porsiyonu başına sekizde bir çay kaşığı tuzla sınırlayın. Jambon, soya sosu ya da turşu gibi aşırı tuzlu gıdaları seyrek ve az miktarlarda yiyin.

• Çok miktarda alkol almak karaciğer kanseri riskini arttırır. Alkol tüketimi sigarayla ya da tütün çiğnemeyle birleştiğinde, ağız, gırtlak, boğaz ve yemek borusu kanseri riskini arttırır. Günde iki ya da daha az bardak tavsiye edilir.