Çağın en büyük hastalığı obezite... Türkiye'deki her 3 kişiden 1'i obez. Uzmanlar,  2050'de bu oranın daha da artacağını ve her 2 kişiden 1'inin obez olacağını öngörüyor. Hareketsiz yaşam, sağlıksız beslenme ve stres obez sayısının her geçen gün artmasına yol açıyor. Diyet yapmak ve hedeflenen kiloya ulaşmak da her zaman mümkün olmuyor. Genellikle hafta başı başlanan diyetler 2 gün sonra bitiyor ya da verilen kilolar aynı hızla geri alınıyor. ABD'de yapılan araştırmalar diyete başlayanların ancak yüzde 10'unun 1 haftadan fazla diyete devam edebildiğini gösteriyor. Yine araştırmalara göre kişinin normalin üzerinde yeme nedenlerinin yüzde 75'i tamamen duygusal. Yani duygularıyla başa çıkamayanlar kendini yemeğe veriyor.

27 YILLIK HASTA BİLGİLERİNİ İNCELEDİ
Diyetisyen Taylan Kümeli hem kilo vermeyi kolaylaştırmak hem de kişinin verdiği kiloları geri almasını engellemek için yeni bir beslenme programı geliştirdi: 'TK 1962 Besin Atlası'. Kümeli, 27 yıllık hasta bilgilerini inceleyerek oluşturduğu beslenme programıyla ilgili şunları söylüyor: "Bugüne dek beslenmeye yönelik yüzlerce öneri sunuldu. Kulaktan dolma bilgiler, internette dolaşan ya da ünlülerin uyguladığı diyetler, şehir efsanesi haline gelen besinler... İnsanlar kimi zaman ketentohumu yedi, kimi zaman lahana suyu içti. Bazen acı biber, bazen lahana hapı kilo verdiriyor zannedildi. Kilo verilirken tat unsuru göz ardı edildi. Oysa kişinin hangi tatlara meyilli olduğu besin seçimini belirliyor. Bu seçimler de besin haritamızı oluşturuyor. Kilo vermek ve verilen kiloları geri almamak için kişinin hangi tada meyilli olduğunu öğrenmesi gerekiyor."

5 ADIMDA BESİN ATLASINIZI OLUŞTURUN
TK 1962 Besin Atlası 5 aşamadan oluşuyor:
■ Hangi tada meyilli olduğunuzu öğrenmek için 30 soruluk bir teste tabi tutuluyorsunuz.
■ Ardından 5 ana tada yönelik tadım testi yapılıyor.
■ Kan analizleri ve yemek tarihçesinin dikkate alındığı bir özet çıkarılıyor.
■ Tat haritanız çıkarılıyor.
■ Damak zevkinize uygun bir beslenme programı oluşturuluyor. Esra SERİM / ANKARA

Tatlıcı mısınız tuzlucu mu?

■ Tatlı: Şeker
■ Tuzlu: Tuz
■ Acı: Pul biber
■ Keskin: Zencefil Ekşi: Limon
Testte yukarıdaki yiyecekleri tatmanız ve hepsini denedikten sonra 1 'den 5'e kadar değerlendirme yapmanız isteniyor. Bu değerlendirmeye göre damak zevkinize uygun bir diyet listesi hazırlanıyor.
İşte 30 soruluk testte yer alan bazı sorular:
1-Vazgeçemediğiniz 3 besini sıralayınız.
2-Aşağıdaki 3 peynirden hangisi tat olarak size daha yakın?
■ Beyaz peynir
■ Lor peyniri
■ Rokfor
3-Aşağıdaki yiyeceklerden hangisini tercih edersiniz?
TATLILAR: ■ Kabak tatlısı ■ Baklava ■ Dondurma
ACILAR: ■ Çiğ köfte ■ Acı soslu tavuk ■ Kokoreç
TUZLULAR: ■ Salatalık turşusu ■ Cips ■ Sardalya/Lakerda
EKŞİLER: ■ Erik ■ Ekşili dolma ■ Limonlu yeşil salata
KESKİNLER: Zencefil
4-Aşağıdakilerden hangisi yemeğinizin yanında mutlaka bulunur? ■ Alkol ■ Su ■ Gazlı içecekler ■ Meyve suyu ■ Ice Tea ■ Maden Suyu/Soda
5-Yemek bitiminde aşağıdakilerden hangisini ararsınız?
■ Kahve ■ Çay ■ Tatlı ■ Meyve ■ Peynir ■ Çerez ■ Diğer
6-Aynı yemeği kaç öğün yersiniz?
7-Ekmek, pasta, kek, kurabiye, çörek, poğaça, börek, simit içinde sizin için olmazsa olmazlar var mıdır?
8-Hangi yemeği yedikten sonra, hem fiziksel hem de ruhsal açıdan rahatsızlık hissedersiniz?
9-Sizin için '3 besinden oluşan' ideal bir öğün mönüsü hazırlayınız.

Açlığınız duygusal mı BİYOLOJİK Mİ?

Kişi 2 nedenden dolayı açlık hissediyor. Birincisi biyolojik, ikincisi ise duygusal açlık. Gerçek açlık hissi tamamen biyolojik ve etkisini yavaş yavaş gösteriyor. Duygusal açlık ise tamamen psikolojik sorunlar üzerinden şekilleniyor.

BİYOLOJİK AÇLIK
■ Yavaş yavaş ortaya çıkıyor.
■ Sebzeden meyveye her türlü besinle yok etmeniz mümkün.
■ Boyun altından başlayan bölgede etkisini gösteriyor.
■ Öğünlerden birkaç saat sonra başlıyor.
■ Yemek yedikten sonra tamamen kayboluyor.
■ Tatminkârlık sağlıyor.

DUYGUSAL AÇLIK
■ Bir anda oluşuyor.
■ Genellikle belli yiyeceklere yöneliniyor.
■ Boyun üstündeki bölgelerde etkisini gösteriyor. (Çikolata yemeyi hayal etmek gibi...)
■ Son yediğiniz öğünle bağlantısı bulunmuyor.
■ Tok olmanıza rağmen yemeğe devam etmek istiyorsunuz.
■ Pişmanlık yaratıyor.
DUYGUSAL AÇLIK İÇİN BUNLARI TÜKETİN:
■ Taze sebzeler ■ Taze meyveler ■ Balık ■ Çorba ■ Yoğurt ■ Bitkisel ürünler

Tatlı detoksu

Uyanınca;
■ 1 bardak su içine 1 dilim elma, 1 parça kabuk tarçın, 3 adet karanfil, elma kabuğu, kışın kuru, yazın taze kayısı. (Karışımdan her yemekten sonra ve her gün 5 fincan için.)

5 dakika sonra
Seçenek 1: ■ 1/2 kepekli lavaş, 1 tatlı kaşığı labne light, diyet reçel, domates, salatalık. (Diyet reçelin yapılışı: 1 kg. mevsim meyvesini tencereye koyup üzerine kırmızı elma rendesi ekleyin. Karanfil ve toz tarçın ilave ederek kaynatın.)
Seçenek 2: ■ 2 yemek kaşığı kepekli un, 1/2 çay bardağı light süt ve 1 yumurtayı çırpıp pancake yapın. Üzerine 1 tatlı kaşığı light reçel, 1 tatlı kaşığı labne light veya 1 tatlı kaşığı light yerfıstığı ezmesi sürün. ■ Mevsim meyveleri. (Çilek, kiraz, elma, kayısı, şeftali, yabanmersini, ahududu.)

2 SAAT SONRA:
Seçenekler: ■ 1 orta boy elma, 1 çay bardağı diyet süt ■ 1 adet kuru kayısı, 1 adet ceviz içi ■ 3 det elmalı diyet bisküvi ■ 1 fincan laktozsuz diyet süt, 1 çorba kaşığı toz tarçın, 1 çay kaşığı toz zencefil ■ 1 yemek kaşığı yabanmersini kurusu, 1 adet ceviz içi ■ 1 porsiyon orta boy mevsim meyvesi ■ 2 adet tatlı kurabiye

ÖĞLE:
■ Haftada 2 gün 8 yemek kaşığı haşlanmış kepekli makarna. (Sos: Domates sos, 200 gr. fesleğen, diyet yoğurt) ■ Haftada 2 gün 1 adet kepekli sandviç ekmeği, üzerine ince bir tabaka labne light, kırmızıbiber, 60 gr. light dil peyniri, domates, salatalık, 1 bardak light limonata veya ice tea light. ■ Haftada 2 gün doyana kadar bulgurlu sebze yemeği. (Yapılışı: 1 kg. sebze, 3-4 domates veya 1 yemek kaşığı silme domates salçası, kuru veya yeşil soğan, tuz, baharat. 1 kg. sebzeye 1/2 çay bardağı bulgur ekleyin.) ■ Haftada 1 gün 1/2 yufka, 2 kibrit kutusu light peynir, dereotu ve maydanozla gözleme yapın. Kepekli pizza da yiyebilirsiniz. (Yapılışı: 1 kepekli lavaşa ince bir tabaka domates sosu sürün. Üzerine 2 kibrit kutusu light peynir ekleyip istediğiniz baharat veya yeşillikle süsleyip fırına verin.)

2 SAAT SONRA:
■ 1 porsiyon mevsim meyvesi, 1 adet ceviz içi

2 SAAT SONRA:
■ Tost veya 1/2 gözleme (Öğlenin aynı)

AKŞAM:
■ Haftada 2 gün doyana kadar yeşil mercimekli, erişteli çorba. (Tarifi: 1 çay bardağı yeşil mercimek, 1 paket ıspanak kökü veya semizotu, 3 yemek kaşığı kepekli erişte, yeşil soğan, sumak, 1 yemek kaşığı bulgur ve limon suyunu 5 su bardağı suyla pişirin.)
■ Haftada 2 gün 1 orta boy haşlanmış tatlı veya taze patates, turp, domates ve salatalığı yeşil salatanın içine koyun. Üzerine nar ekşisi ve 1 yemek kaşığı zeytinyağı dökün.
■ Haftada 2 gün 8 yemek kaşığı kepekli erişteyi üzerine 2 kibrit kutusu light peynir ve 1 adet ceviz içi serpip tüketin. Yanında salata yiyin. ■ Haftada 1 gün 200 gr. ızgara köfte, salata. (Köftenin yapılışı: Haşlanmış yeşil mercimek, kabak rendesi, 50 gr. yağsız dana kıyma, baharat.)

2 SAAT SONRA:
■ 2 top diyet dondurma.

Uzman görüşleri

Diyetisyen Suna Doğankay (Lokman Hekim Hastanesi): Taylan Kümeli her zamanki gibi sağlıklı ve dengeli bir diyet programı hazırlamış. Markezinde her zaman farklı ve güzel yöntemler uyguluyor. Yine bir değişikliğe imza attığını düşünüyorum. Kişiye özel bir diyet programı ve son derece başarılı. Pratik uygulanabilir bir program geliştirmiş.
Uzman Diyetisyen Banu Topalakçı: Kesinlikle kişinin damak tadına uygun diyet yapması kilo vermesi çok kolaylaştırır. Eğer hasta zevk aldığı tatları diyete uygulayabiliyorsa daha çabuk kilo verebiliyor. Bizi hormonlar yönetiyor en çokta seratonin hormonu etkili oluyor. Eğer bu hormonun seviyesi iyi olursa kilo vermek basitleşiyor. Keyif alarak yaptığımız her şey vücudumuza pozitif yansıyor. Kümeli'nin hazırladığı bu yeni programda kişiyi sağlıklı moda nasıl sokabileceğinizi anlatıyor.